Zonguldaklı işadamı Yurtbay Seramik ve Tuğla Fabrikaları’nın sahibi Zeki Yurtbay 83 yaşında tedavi gördüğü İstanbul Acıbadem Hastanesi’nde yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı.
Türkiye’ye ve Zonguldak ekonomisine büyük katma değerler sağlayan Büyük Sanayici Zeki Yurtbay’a Allah’tan rahmet diler, geride kalan ailesine ve sevenlerine başsağlığı dileriz.
KÜLLERİNDEN DOĞAN SANAYİCİ
1937 doğumlu Zeki Yurtbay 'ın öyküsü Zonguldak 'ın Çaycuma ilçesinde başlıyor. Bu küçük ilçede geçen hayatına o kadar şey sığdırmış ki, anlattıklarını dinlerken bazen kendinizi, sürükleyici bir film senaryosunun tam ortasında zannedebilirsiniz. Yurtbay ailesi, İstanbul piyasasında fazla tanınmasa da, Türkiye 'nin en büyük tuğla üreticisi. Bu alandaki tecrübenin üstüne bina edilen Yurtbay Seramik, markalaşma ve uluslararası piyasalara açılmanın adı aynı zamanda. Zeki Yurtbay 'ın ilk Sanayicilik tecrübesi henüz 14 yaşındayken başlıyor.
Baba Şevki Yurtbay , Çaycuma 'nın önde gelen manifaturacılarındandır. Zeki Bey ilk ticaret tecrübesini babasının mağazasından edinir. Çevresinde işine çok önem veren bir esnaf olarak tanınan Şevki Yurtbay , daha önce yüklü miktarda satış yaptığı bir müşteriden parasını tahsil edemez. Müşteri 200 liralık borcunu ödeyemeyince, kendi tuğla harmanında ortak iş yapma teklifinde bulunur. Teklif kabul edilince iki ortak kolları sıvar. Tuğla harmanı 1950'de faaliyete başlar. O dönem henüz tuğla üretiminde Sanayileşme olmadığı için üretim harmanlarda yapılmaktadır. Toprağın çamur şeklinde karılması, bunların ağaç kalıplara yayılması ve güneşte kurutularak kullanıma hazır hâle getirilmesidir, harmandaki üretim yöntemi. Kuruma için sıcak hava şart olduğundan harmanlar sadece yaz mevsiminde faaliyet göstermektedir. Şevki Yurtbay 1950'de ilk kez denediği tuğla işinden 500 lira zarar eder ve bir daha bu işi yapmak istemez. Zeki Bey , ikinci yıl işin başına geçmek için babasından izin koparır. Bu sefer ortak yoktur ve 400 liraya kiraladığı arsada üretime başlar. Sonuçta 8 bin lira kâr eder.
VE SERAMİKLE DÜNYAYA AÇILIM ...
Bu olaydan sonra tuğla işine iyice ısınan Zeki Yurtbay 'ın, harmandan fabrikaya geçiş tarihi 1955'tir. Üretimin yeni başladığı bir dönemdir. Yurtbay ailesi bayram için bir araya geldiği sırada gece kapı çalar. Gelen fabrika bekçisidir: 'Fabrika yıkıldı.' Gördükleri manzara gerçekten hazindir. Yanlış kurulan koca fabrika yerle bir olmuştur. Babasına bir ay içinde fabrikayı tekrar kurup üretime başlama sözü verir ve bunu başarır.
Fabrikanın ikinci kez kuruluşunun üzerinden 8 yıl geçmiş, Zeki Yurtbay artık Çaycuma ve Zonguldak çevresinin en önemli Sanayicilerinden biri hâline gelmiştir. Ancak atlatmak zorunda kalacağı badireler henüz bitmemiştir. Zonguldak 'ta kaldığı gece yine bir gece bekçisi tarafından uyandırılır. Fabrikanın yandığı haberini alır almaz apar topar Çaycuma 'ya gider. Geldiğinde ise fabrika tamamen yanmıştır. Bu ikinci büyük dram da Zeki Yurtbay 'ı yıldırmaz. Kısa sürede tuğla fabrikası tekrar kurulur ve üretime devam edilir. İşlerin ciddi şekilde geliştiği 1969 yılında, yine bir gece vakti kötü haber ulaşır. Fabrika yine yanmaktadır. Bütün sıkıntılara rağmen tuğla işinden vazgeçmez ve 1970'te dördüncü kez; ama bu sefer daha modern şekilde fabrikasını tekrar kurmayı başarır.
Yurtbay ailesi çok köklü bir Sanayi geçmişine sahip olmasına rağmen, şirketin ekonomi dünyasında asıl tanınması , seramik sektörüne girdikten sonra başlıyor. Bu sebeple firmanın yeni kurulmuş zannedildiğini belirtiyor Zeki Bey . Seramik, markalaşma sürecinin de başlangıcı. Bu işin tuğla ve kiremitle benzer olması tercih sebebi elbette; ama bu sürecin de ilginç bir öyküsü var: 'Çaycuma 'da kapalı spor salonu var. Orada bir konser izlemeye gitmiştik. Amcamın oğlu ile oturuyoruz. Bizim bir yatırım arayışında olduğumuzu bildiği için, yerdeki seramikleri gösterdi ve 'Bunları neden yapmıyorsunuz' dedi. Onun üzerine hemen araştırmaya başladık. Bazı seramik fabrikalarını gezdik. Önce bolu , düzce 'de yatırım olanakları aradık. Oralarda olmadı çünkü yerel yöneticilerden yeterli ilgiyi görmedik. Sonra Eskişehir gündeme geldi. Sonuçta doğalgaz ve kalifiye eleman imkânlarından dolayı orayı tercih etmemiz iyi bir seçim oldu.' İnönü 'ye bağlı Çukur hisar köyünde kurulan Yurtbay seramik, bugün yıllık 21 milyon metrekarelik üretim kapasitesiyle ülkenin en büyük 4 seramik üreticisinden biri konumunda. Şirket iç piyasadaki pazar payını sürekli artırırken, 40 ülkeye de ihracat yapıyor. |